Kajikajy politika, efa anjato taona, tsy nahavaha ny olana misy eto Madagasikara kanefa mbola io ihany no hidedahana sy hanimbana firenena eto. Kabary tsy valina, lainga marivo tototra… Fiheverana ny vahoaka ho bado sy azo hambakaina hatrany. Tsy misy na kely aza ny fitiavan-tanindrazana sy fitiavan-tanin-drazana. Ny sasany miezaka ny mampanjaka ny halako bika sy […]
Raikitra ihany ny fidiran’ny mpianatra rehefa nahatsapa ny mpitondra fa vonona hiatrika ny valanaretina pesta ny tontolon’ny fanabeazana. Satria tsy azo hoe hajanona tanteraka ny fianarana kanefa ity taom-pianarana diavina ity no hanombohana ny fanavaozana izay tokony ho vita ny taona 2022. Maro ireo ray amam-dreny mbola be ahiahy ny amin’ny mety hitranga. Ny fiverenan’ny […]
Famadihana palitao, fivarotan-tena hahazoana toerana, fitadiavana sy fiadiana seza… Hatramin’izao, mbola izany ny hoe fanaovana sy fahaizana politika. Miara-dalana amin’izany ny fampandriana adrisa, fanaratsiana ny hafa, fanoherana bontolo… Manginy fotsiny ny fifampiandrasana kendry tohina, ny fanararaotana, ny fanakorontanana… Tsy zava-baovao rehefa mahazo fitondrana ny tsy firaharahana sy tsy fihainoana ny hafa, ny fitompoana teny fantatra […]
Mandeha ny raharaham-pirenena, mihazakazaka ny fampandrosoana… Nampitsamboaboatra ny sasany izany talohaloha teo; eny, na eo aza ny fahasahiranam-bahoaka isan’andro vaky: fihanaky ny pesta, tsy fandriampahalemana, fidangan’ny vidim-piainana, ady sy fandrobana tany etsy sy eroa… Tena marina ve izay lazaina? Milaza tena, mandoka tena, manamarin-tena… Eo ny tsirairay mitsara izay tsapany sy iainany any ifotony avy […]
Tsy firaharahana ny fahantran’ny vahoaka sy ny tsy fandriampahalemana, fivarotana ankolaka ireo harem-pirenena (hazo sarobidy, biby ahina ho ringana, tanindrazana, sns) na fakana izany an-keriny, fanampenam-bava sy fampiasan-kery amin’ireo mitroatra manoloana izany tsy rariny sy tsy ara-dalàna izany, sy ny maro tsy ho voatanisa. Be ny voalaza teto mikasika ireo fahazaran-dratsin’ny fitondrana, izay mampitondra faisana […]
Tena havanana amin’ny fanaovana kajy, kajikajy raha ny marimarina kokoa, ity fitondrana HVM ity. Mahay fanorona koa e… Paika, teti-panorona. Angaha namelan-dry zalahy raha tsy tanteraka ny tetika. Tonga eo amin’izay niriany izy izao dia ny fahazoana ny sezan’ny filohan’ny Antenimierandoholona. Miampy indray izao ny hery… hery politika eo am-pelatanany. Raha izao fandehany izao, tsy […]
Na inona na inona zava-miseho sy zava-misy eto amin’ny tanàna, na ankaratsiana na ankatsarana, mbola ankamamian’ny rehetra izany hoe i Madagasikara. Mitsiriritra azy avokoa ireo vahiny, amin’ny vazantany efatra. Te handrombaka azy daholo izao tontolo izao. Sambatra ny Malagasy manana azy. Hafa mihitsy hoy aho, izany Madagasikara izany. Miavaka amin’ny Afrikanina ny Malagasy, na aty […]
Niteraka resabe tamin’iny herinandro lasa teo iny ny momba ny tanànan’ny Pr Zafy Albert, ny «Villa Elisabeth», eny Ivandry, hoe nisy nivarotra. Siosion-dresaka aloha no nandrenesana azy teny am-boalohany. Nihanahoraka, nihanahoraka. Tamin’ny faramparan’ny herinandro teo, nanomboka nivoaka ny antontan-taratasy isan-karazany. Nipoitra hatramin’ny anarana manam-pahefana, mpitondra ambony tamin’ny fotoan’androny hoe tompon’antoka tamin’ny fivarotana io tanàna io. […]
Mahavariana ny fomba fikirakirana ny vaovao. Amin’ny fanaovana politika, tena ilaina ny mahafehy ny teny avoaky ny vava, ny vaovao lazaina amin’ny besinimaro. Ao anatin’izany ny fahaizana “milalao” ny hainteny sy ny voambolana lazaina. Mifandray eo akaiky eo koa ny fahaizana milalao na “mampiasa” (raha ny mety kokoa?!) ny serasera sy ny fampitam-baovao. Iaraha-mahalala fa […]
Tsy azo ihodivirana ny fanalana ny filohan’ny Antenimierandoholona? Tsy amin’ny maha ratsirakista azy fotsiny hoe tsy azo itokiana, na efa zokiolona, na… Tsy takona afenina koa ny adilahy sy ady toerana eo anivon’ny samy HVM, araka ny loharanom-baovao mahabe resaka etsy sy eroa. Kajikajy politika famerezan-dia ny fanendrena ny filohan’ny HVM, Rakotovao Rivo, ho loholona? […]
Adihevitra, hono, no atao amin’ny fanitsiana ny lalàmpanorenana, fa tsy hoe tsy maintsy hanao fitsapan-kevi-bahoaka amin’izany. Izay ilay fomba fiasan’ny fitondrana? Kitsapatsapa, fitapitaka, fivadibadihan-teny… Tsy mahagaga raha tsy atokisan’ny vahoaka amin’izay lazaina sy atao. Oviana no mba mampiantso adihevitra, raha tsy amin’izay manahirana azy amin’ny tombontsoany sy ny toerany voatohintohina ny mpitondra? Toy ny fanitsiana […]
Fiteny hoe dony tapany, handoa erany. Tsy inona fa tetika sy fomba hahazoan-tombony amin’ny fifampiraharahana amin’ny hafa. Tsy hoe samy mahazo izany, fa mikendry tombony avo roa heny amin’izay lany sy atao. Amin’izao raharaham-pirenena izao: mby aiza izay amin’ny fifandraisana amin’ny vahiny izay? Eny, na tamin’ny fitondrana nifandimby aza… Tsy mahafa-bela ny fiankinan-doha amin’ny any […]
Mitohy hatrany ny fampanantenana, fampandriana adrisa… Eny, izao aza vao misy ny karazana fanamby hoe hanao an’itsy, hanitsy an’iroa. Fanakonana izay tsy vita hatramin’izay sa fitsinjovana mialoha ny fifidianana ho avy? Tsy olom-panjakana tsinona fa olom-pahefana. Saika ny amin’izay toerana sy fahefana izay hatrany no manetsika, na inona filaza sy fanamarinan-tena. Ho azo amin’izany ve […]
Inona marina no hivoahana amin’izao kizo misy ny firenena izao noho ny tsy fahombiazan’ny mpitondra? Fahantrana lalina, tsy fandriampahalemana, fidangan’ny vidim-piainana, fihanaky ny valanaretina pesta, tsy fisian’ny asa, tsy fanjarian-tsakafo, tany lasan’ny vahiny.. Ny ratsy no be no ho ny tsara, raha misy. Inona no vahaolana amin’izany rehetra izany? Tomponandraikitra voalohany tsy afa-miala ny fitondram-panjakana, […]
Rahampitso no hatao any Betsiaka, kaominina iray any amin’ny distrikan’Ambilobe, ny fandevenana ny profesora Zafy Albert, ilay nekena fa « rain’ny demokrasia » teto Madagasikara. Hanao rodobe any ireo mpanao politika na maro aza ireo manao sy maneho fihetsika mifanohitra tanteraka amin’ireo fahendrena nasehon’ny profesora fony fahavelony. Nanaiky ny fanesorana azy teo amin’ny toerany izy na fanakianana […]
Mby aiza ny ady amin’ny pesta? Na tena misy ny ihetsehana… Miandry fanampiana avy any ivelany vao tena nihetsika ny fanjakana foibe. Amin’izany, lasa adihevitra ho azy ny hoe: eo amin’ny haavo faharoa sa fahatelo i Madagasikara amin’ny fihanaky ny valanaretina? Ny tsy azo lavina: mitombo ny maty, mitombo ny distrika sy ny faritra tratran’ny […]
Itangoronana ireo toeram-pivarotana gazety, raha vao maraina ny andro. Fanontaniana mipetraka ao an-tsain’ny tsirairay ny hoe mbola nitombo isa ihany ve ireo voan’ny pesta ? Tafakatra firy indray ny maty ? Tena mampitaintaina isan’andro isan’andro. Na izany aza, « mandeha ny mandeha », araka ny fitenin-jatovo, malaza tato ho ato. « Mandeha ny mandeha »… Mitohy ny asa fitadiavana. Tsy maintsy […]
Mahafanina! Izay ny amehezana ny vesatry ny saina manoloana ireo vaovao ratsy nisesisesy tamin’iny herinandro iny. Mavesabesatra ny fiatrehana ny fiainana manoloana ireo trangan-javatra maro niseho. Nodimandry ny filoha Zafy Albert, famonoana tamin’ny fomba feno habibiana ankizy, valanaretina pesta miteraka horohorro ary mahafaty olona betsaka, halatra sy vonoan’olona etsy sy eroa, fanafihana mitam-piadiana, dahalo manafika, […]
14 oktobra 1958-2017. Tsy ampy herintaona dia 60 taona izao ny nijoroan’ny Repoblikan’i Madagasikara. Mbola misy mahatsiaro izany andro izany ve? Na tsaroana aza, tsy misy hetsika amin’ny fomba ofisialy intsony. Ao ny milaza fa efa zary hadino na tsy hajaina sy omen-kasina intsony ny maha Repoblika: anarany fotsiny… Ara-tantara, nambara teny amin’ny efitrano filanonan’ny […]
Nafindra any amin’ny BNGRC ny fitantanana ny « Raharaha pesta ». Raha raisina an-tendrony, sokajiana ho toy ny loza voajanahary koa izany ny aretina. Ny fahafantaran’ny maro ity rafitra BNGRC ity, andraikiny ny fitantanana, fiatrehana ny loza voajanahary, toy ny rivodoza, ny tondra-drano, ny haintany, ny dorotrano, sy ny mifandraika amin’izany. Mahavariana ity “fisaloran’andraikitra bevata ity”. Rafi-panjakana matihanina, […]
Mitohy mandripaka ihany ny aretina pesta. Mitombo hatrany ny isan’ny ireo olona voatily mitondra ity valan’aretina ity. Saiky isan’andro koa no handrenesana fa misy ny maty. Eto Antananarivo sy ny manodidina fotsiny izao, niampy efatra indray ireo namoy ny ainy, omaly. Izany hoe, tafakatra 25 izany izao ireo maty. Izay ny eto an-dRenivohitra sy ny […]
Tsy mbola misy nahavita ny vitan’izao fitondrana izao, hono, tao anatin’izay 50 taona mahery niverenan’ny Fahaleovantenam-pirenena izay. Marina ve izany? Na izay fitompoana teny fantatra sy fireharehana izay aza, hisy ho sahy ratsy hiteny toy izany ireo mpitondra teo aloha nifandimby? Toy ny hoe hanarina ny fahavoazana rehetra nandritra izay niverenan’ny Fahaleovantena izay no nifanarahan’ny […]
Ady amin’ny pesta izao… Tsy hita be ihany. Nahoana? Na eo aza ny ezaka etsy sy aroa, mandeha ihany ny resaka eny rehetra eny. Eo, ohatra, ny fanazavana na karazana tolokevitry ny mpitsabo sasany: ady eo anivon’ny fiarahamonina no tokony hatao sy himasoana, fa tsy ady any amin’ny hopitaly. Ny mpitsabo no tokony hantsoin’ny marary […]
Mbola ny ady amin’ny pesta aloha izao no mahabe resaka, ihetsiketsehana etsy sy eroa; eny, na misy aza ny tsy te hiray petsapetsa: tsy miteny, tsy mivolana. Miray tsikombakomba amin’ny ratsy? Azy ho azy ny azy, raha ny ataony ihany no ataony. Be tokoa ny raharaha hadinodino sy takona ho azy amin’izao. Sanatria, zaran’ny sasany […]
Tena voafehy tokoa sa tsia ny firongatry ny valanaretina pesta amin’izao? Tsy maharaka ny fihazakazaky ny raharaha ny filazan’ny mpitondra. Nambara tamin’ny herinandro, ohatra, fa voafehy ny pesta. Ny faran’ny herinandro ihany, tsy takona afenina fa tsy voafehy akory ny aretina. Tsy vitan’izany, nony nikoropaka ny amin’ny fisian’ny maty hatrany ny vahoaka: nambaran’ny fanjakana indray […]