73 taona ny 29 marsa 1947, tsaroana isan-taona. Amin’ity indray mitoraka ity, ao anatin’ny ady amin’ny fihanaky ny valanaretina coronavirus ny fotoam-pahatsiarovana. Hanao ahoana? Ao anatin’ny fihibohana tanteraka tsy ivoahan’ny tsirairay ny trano izao, ankoatra ireo tsy afa-manoatra noho ny antony samihafa. Hibahan-toerana ho azy amin’izany ny fotoam-pahatsiarovana ao am-po? Afa-tsy ny hetsika fizarana fanomezana […]
Sao ho lasa rano nandena lamosin-gana. Tsy sasatra ny filoham-pirenena Rajoelina Andry sy ireo mpikambana ao amin’ny governemanta, mandritra ireo fandaharana miainga mivantana etsy amin’ny Foibe fandrindrana ny ady amin’ny Covid-19 etsy Ivato, manentana ny vahoaka malagasy, indrindra ny eto an-dRenivohitra, hanaja ny fepetra noraisina hamerana ny fiparitahan’ny valanaretina Coronavirus. Toy ny hoe mijanona any […]
Ambony ny finoana, misy ny fanantenana ! Tsy niova ny isan’ireo nitondra ny valanaretina tao anatin’ny 24 ora. Tsy nisy tranga vaovao ihany koa tamin’ireo notilina… Vaovao lehibe izany! Tsy mba toy izany ny fivoaran’ny valanaretina Covid-19 any ivelany any. Andro vitsivitsy fotsiny toy izay nolalovantsika izay, efa maro ny tranga, indrindra efa maro ny maty. […]
Telo andro anio ny nanaovan’ny filoham-pirenena fanambarana fa mihiboka any an-trano avokoa ny rehetra. Hatreto, mbola betsaka ny tsy nanaraka izany toromarika izany, raha tsy hilaza afa-tsy ny tetsy Alarobia, ny tetsy Anosizato sy ny kaominina maro eto an-dRenivohitra fa mbola nisy ihany ireo mazan-doha. Soa fa nandray ny andraikiny ireo tomponandraikitry ny minisitera voakasika […]
Amin’ny fotoan-tsarotra tahaka izao no ahatsapana fa Malagasy ny Malagasy ! Mitambolona ireo ampaham-piainana fahiny. Iray amin’ireny ny fampiasana ny raokandro na ireo hazo hoenti-miaro sy mamongotra aretina isan-karazany. « Alaivo ny romba, ampio kininimpotsy, asio mandravasarotra kely », hoy ny feo re etsy sy eroa. Tsy zava-baovao amin’ny Malagasy ireo satria misy sy maniry eto amin’ny […]
Telo hatreto no voalaza fa voan’ny aretina Covid19. Io no vaovao ofisialy. Ireo dia voalaza fa tranga voamarina ary tsara ny manavaka ireo sy ny tranga ahiahina izay voalaza fa efa natoka-monina na arahi-maso. Nandehandeha teny amin’ny tambajotra sosialy, hatramin’ny faran’ny herinandro anefa fa efa misy anjatony koa ny marary eto Antananarivo sy any amin’ny […]
Fotoan-tsarotra izao, tsy i Madagasikara ihany fa izao tontolo izao. Tsy inona fa ny amin’ity hoe fihanaky ny valanaretina Conoravirus. Ho tonga hatraiza? Soa ihany, mbola tsy tonga eto Madagasikara… Na izany aza, mila mailo sy misoroka mialoha fa efa hoe mihaodihaody manodidina any. Tena ara-bakiteny ny hoe: aleo misoroka toy izay mitsabo. Mbola mifamahofaho […]
Tahotra sy horohoro ary tebiteby… Izay ny fiantraikan’ny fiparitahan’ny valanaretina Coronavirus. Efa saika ny vahoaka maneran-tany no mikoropaka, miahiahy, mitaintaina satria efa marobe ny olona maty, marary, miady amin’ny fahafatesana vokatry ny aretina. Tsy mifidy firenena fa na matanjaka na an-dalam-pandrosoana, tongany avokoa. Tsy anavahana volon-koditra fa na mainty na fotsy na mena na mavo, […]
Miseho ity ny olana iaraha-mizaka. Tsy ny eto Madagasikara ihany fa maneran-tany mihitsy. Miantraika amin’ny sehatra rehetra ny valanaretina coronavirus ka mitsontsorika ny toekarem-pirenena, na ireo efa mandroso izany na ny mbola an-dalam-pandrosoana. Ho an’ny eto Madagasikara, na mbola tsy tafiditra eto aza ity areti-mandoza ity, efa miseholany ireo karazana fanararaotana isan-karazany. Tampotampoka eo, niakatra […]
Ny itsitokotokoan’ny loha, samy manana ny heviny. Samy hafa na tsy mitovy sady samihafa na misy karazany ny olombelona: natao hifameno fa tsy hifamono. Na izany aza, aleo, hono, miara-monina miady toy izay mitoka-monina any Ankaratra. Ny vy tsy mikitrana irery. Matoa tsy mifankahazo na miady izay iray toerana, misy tsy itoviana ao: toetra, fijery, […]
Izay be fanahiana loatra, tsy mahatantera-java-kinasa. Fisalsalana hatrany mantsy ny androatokom-piainany ka tsy sahy manapa-kevitra. “Sao lahy ka… Mety ho izao ny voka-dratsin’ity na izaroa raha atao…” Izay ilay fomba fisainana tsy mijery afa-tsy ny lafiratsiny hatrany. Fitaizan-tsaina io ka tsy ho afaka amin’izany ny olona iray raha tsy mitsabo tena mitsinjo izay tsara amin’ny […]
Anisan’ny mampanankarena tsy ahoan-tsy ahoana na tampoka ny mpilalao politika ny fanaovana politika amin’ny tany mahantra sasany, raha fandaniana vola izany any amin’ny ankamaroan’ny firenen-dehibe. Nahoana? Mifangaro voraka ny raharaha. Misy, ohatra, ny mpandraharaha sasany manao politika hiarovany sy hiadiany ny tombontsoanay manokana. Eo koa ny mifamadika amin’izay: ao ny mpilalao politika lasa mpandraharaha tampoka […]
Hanao ahoana ihany ny hiafaran’ny “Raharaha Ceni”? Ny amin’ny fisian’ny kara-panondro miisa 1 162 512 mitovy laharana anatin’ny lisitry ny mpifidy, nambaran’ny filoha lefitry ny Ceni tamin’ny famaranana vonjimaika ny fanavaozana isan-taona ny lisitry ny mpifidy, ny 28 febroary lasa teo. Inona ny marina? Hatrany am-piandohana no efa hafahafa? Nanamafy izay voalaza, ohatra, ny […]
Mbola coronavirus foana ny malaza, hatreto. Tsy ny eto Madagasikara ihany fa maneran-tany mihitsy. Samy manana ny fepetra raisiny ny mpitondra amin’ny firenena tsirairay hiarovana ny mponina ao aminy. Fanidiana ny sisin-tany, famerana ny olona afaka miditra sy mivoaka ny fireneny, fanafoanana hetsika ankavoriana isan-karazany. “Aleo misoroka toy izay mitsabo”, hoy ilay fomba fiteny malaza […]
Notsipahin’ny Antenimierandoholona ilay volavolan-dalàna tokony hoentina mankato ilay hitsivolana mahakasika ny harena azo tamin’ny tsy ara-dalàna. Mazava loatra fa tsy mihatra na nolanin’ny Antenimierampirenena tsy nasiam-panovana aza izany volavolan-dalàna izany. Mbola any amin’ireo loholona ny teny farany… Loholona? Raha raisina ara-bakiteny na ara-keviny, raiamandreny mpitarika, fitaratra sy filamatra izany. Mpanitsy ny tsy mety ary mpanoro […]
Tsy resaka, na honohono intsony fa tena « mihatra aman’aina” ity tsimokaretina Coronavirus ity. Ekena fa “vaovao mafana” niainga avy any ivelany ilay izy, saingy efa mipaka amin’ny olombelona tsy ankanavaka eto ambon’ny haibolatany, ary tsy afa- miala amin’izany i Madagasikara. Manome vaovao, manaitra ary manome toromarika tsy tapaka ny Fikambanana iraisam-pirenena misahana ny fahasalamana […]
Eo amin’ny fiainana, misy ny marina azo lazaina ary eo ihany koa ny tsy tokony ho fantatry ny besinimaro. Miankina amin’ny sehatra sy ny fotoana itrangany ny mametra izany. Ny famoahana ny heverina ho marina izay sokajiana ho tsiambaratelo matetika miteraka savorovoro. Efa tsiambaratelo tokoa moa ka ndeha haely ho ren’ny rehetra? Fa matoa anefa […]
Mafanafana ratsy toy ny ratsy ataon-kavana ny adihevitra politika amin’izao? Na efa misy ny manahy korontana politika amin’izany. Tsy inona fa ny amin’ity hoe fisian’ny kara-panondrom-pirenena an-tapitrisa mitovy laharana amin’ny lisi-pifidianana. Avy aiza no nipoiran’izay adihevitra be mila tsy ho vita izay? Fifandroritana, fiandrasana kendry tohina, fanararaotana, fanakorontanana… Ny zava-nitranga ve mampikorontana an-toerana ka nahatonga […]
8 marsa rahampitso, Andron’ny vehivavy. Ankalazaina sy anaovana hetsika isan-taona fa manana ny zony ny vehivavy ary mbola miady mafy amin’izany… Raha tsiahivina, ny olom-panjakana rosianina, i Vladimir Ilitch Oulianova na i Lénine, no nanambara voalohany ny 8 marsa ho Andron’ny vehivavy. Tsy inona fa ho fanomezam-boninahitra ny vehivavy noho ny hetsika voalohany tao Petrograd, […]
« Kodiaran-tsarety ny fiainana ka ny ambony, mety mbola ho ambany…”, hoy ny fahendrena malagasy izay. « Mihodinkodina letsy a, ity tanintsika ity », hoy kosa ny tononkiran’ny tarika Mahaleo. Mahalaza zavatra maro izany raha tarafina amin’izao zava-misy iainantsika izao. Ireo nihevitra ny tenany tsy ho tratry ny aloka taloha, zary lasa tantely afa-drakotra ny fananany noharina tanaty […]
Misy ny todian’ny nataony, fa misy kosa ny hataony mihitsy no tsy tody… Misy ireo nanao ratsy fa misy kosa ireo niezaka fa tsy tafa… Tsy tokony hafangaro fa tena samy hafa ireo! Lasa fanaon’ireo matihanina amin’ny serasera indray mantsy ity milalao fihetseham-po ity, hanarontsaromana ny marina, hanafenana ny ratsy vita ka hilalaovana ny rariny […]
Mbola miteraka resabe hatramin’izao ny momba ireo kara-panondrom-pirenena marobe mitovy laharana hita tany anaty lisi-pifidianana. Ny filoha lefitry ny Vaomieram-pirenena mahaleotena momba ny fifidianana (Ceni) moa raha tsiahivina no nanambara izany. Fanambarana tsy nisy nanam-po, izay nirefotra toy ny tafondro ka nampisahotaka ny sehatra samihafa, ny mpanao politika… Eny, hatreny anivon’ny governemanta mihitsy koa aza, […]
Iza ary aiza ny tena marina mikasika ny fisian’ity kara-panondro mitovy laharana marobe nambaran’ny Ceni ity? Lasa resabe iny « ampamoaka » iny. Lasa nahazo aina tampoka teo ny mpanohitra sy ny tsy mankasitraka ny fitondrana mijoro ankehitriny. Mila abaribary ny tena zava-misy, sao mivadika singam-bolo mandavo ny vositra. Mifampiahiahy am-pitoerana eto isika mianakavy ka ahina hivadika […]
Mbola ny amin’ny hoe tany sy fanjakana tan-dalàna ihany… Mafy sy sarotra fa izao vao tena ampiharina sy irosoana? Hatramin’izay, eo hatrany ny odibasin’alika ataon’ny sasany hoe: aza voany ihany, aza tratrany. “Aza hitako, aza mahita ahy” izany. Injainjay ny fampiharan-dalàna fa tsy ho an’ny rehetra? Vokany, saika ireo tsy manam-piaro na hoe tsy mahitahita […]
Saika fanambin’ny fitondrana nifandimby hatrany ny hoe tany sy fanjakana tan-dalàna. Mby aiza? Maso miara-mahita sy sofina miara-mandre ny rehetra. Ifandroritana mandrakariva ny fanajana sy fampiharan-dalàna. Izay tsy eo amin’ny fitondrana no tena mahita ny lesoka sy ny lesona? Ny lalàmpanorenana hatrany no ifampisintonana. Tsy mahagaga, lalàna fototra sy voalohany io: fiorenan’ny fanjakana. Nefa mahafanina […]