Feno ny kapoaka eny Ambohipo noho ny haratsian’ny lalana. Nihetsika ny mpampiasa lalana ka taitra ny mpitondra. Mimenomenona ireo taraiky anaty fitohanana noho ny fanamboaran-dalana. Matahotra ny ho rava fonenana ireo mipetraka manamorona ny lalana hitarina. Manahy tsy hanana lalana voatokana ireo mpandeha an-tongotra eny Behoririka, noho ny fanitarana ny lalana. Tsy manaiky ny hikitihana […]
Tsy milamina ny tany. Raha ilay vaovao lehibe navoakan’ny gazety maro any ivelany any no malaza ho an-dry zareo, hafa kosa ny antsika eto Madagasikara. Ho an’iry voalohany, novakin’ny mpanao gazety mivondrona ao amin’ny « Cash Investigation » bantsiana, taorian’ny fanadihadiana lalina nataon’izy ireo, ny fanaon’ireo olo-malaza, mpitondra sy mpanankarembe eran-tany amin’ny fomba famotsiam-bola. Miteraka resabe ary […]
Avy any Ambohimiadana Andramasina no niavian’ny karazan’olona hoe Androrosy. Manao andiany ombam-bady aman-janaka izy ireo, mangataka indroa isan-taona: rehefa fararano varialoha sy vakiambiaty. Nisy mirahalahy avy amin’io faritra io. Tsy niasa fa nangalatra ny zokiny; na nanambe tamin’izany aza, matin’ny olona. Niasa ny zandriny, saingy sendra taon-tsarotra ka nangataka: velona ihany na sahirana aza. Nanafatra, […]
Ho an’ny mpianatra, izay hiverina an-dakilasy indray manomboka anio, taorian’ny fialan-tsasatry ny fetin’ny paska teo, fotoan’ny fampiharana ny lesona ity telo volana farany amin’ny taom-pianarana 2015-2016 ity. Tsy fotoan’ny andranandrana fa fotoana tokony hifantohana tanteraka amin’izay, satria efa mandondona dia mandondona ny fanadinana. Mba tsy ho very maina na ho faty momoka ny ezaka natao […]
Anganon’ny ntaolo malagasy malaza ny « Ikotofetsy sy Imahaka« . Tafaray samy fetsy: nifampitsapa, nifanambaka; farany, iray lalana: tsy mieritreritra sy tsy manao afa-tsy izay hisolokiana sy hamitahana ny hafa. Angano izany, tantara tsy marina taloha. Fisaintsaina… Hafa ny ankehitriny, zava-doza fa tsy hoe tantara tsy marina fotsiny ny angano misy: mitohy ny afitsoky ny zaza navelan’Ikotofetsy […]
Filazana ireo maty ho an’ny tanindrazana ny hoe maherifo. Fasan’ny Maherifo ny eny Andrainarivo. Lasa iny ny 29 marsa. Mbola tsaroana izay nitranga, raha ny teto Antananarivo Renivohitra. Ary mbola hotsaroana isan-taona ny 29 marsa… Nahoana? Fahatsiarovana ireo Maherifo no natao, fa tsy fiarovana ny hasin’izany no nitranga. Noho ireo hoe mahery loha? Mitompo teny […]
Mandeha ny andro, mihazakazaka ny fotoana. Hivalona sahady ny telo volana voalohany amin’ity taona 2016 ity. Hanao ahoana indray re ity telo volana faharoa, hanomboka rahampitso ity e ? Milamindamin-dratsy, tsy hita hoe ahoana. Miverina ambony latabatra ary mety hafampana indray izao ny adihevitra amin’ny hoe fihetsiketsehana na famoriam-bahoaka… an-dalambe. Indrindra taorian’ireny zava-nitranga teny Andrainarivo, […]
Ohabolam-bazaha ny hoe ny marina rehetra tsy filaza. Ho an’ny Malagasy: vato atora-pody ny marina, tsy mataho-bary ho raraka, ohatra, tsy atahorana izay mety ho fahavoazana amin’ny famoahana na filazana ny marina. Na izany aza, ny marina mitavozavoza, tsy mahaleo ny lainga tsara lahatra. Naman’ny lainga ny marina tsy avoaka tanteraka sy manontolo? Mbola adihevitra […]
« Vita« . Tenin’i Kristy teo amin’ny hazofijaliana io, tamin’ny nanolorany ny fanahiny, araka ny Jaona 19: 20, ohatra. Vita na tapitra ny ainy tamin’ny naha olombelona nofo sy ra Azy. Ilay Teny dia tonga nofo ka nonina tamintsika. Fa vita koa na tanteraka ny Famonjena tamin’izany. Tsarovana amin’izao andron’ny Paka na Paska izao… Misy fetrany ny […]
Ela tsy nifankahita? Na ela tsy nihinana… Niara-nitady izay hisakafoana ry zareo, sendra izay toeram-pihinanana maro mitady, na vitsy aza ny tafiditra ao. Nihinana àry, nanafatra sakafo, tsy niraharaha ny lany. Mby amin’ny hoe izay kaontiny eo dia vidiny. Tsy mety voky. Na mitady ho maty voky… Misy fatra sy fetra ny zava-drehetra, indrindra ny […]
Ohabolam-bazaha ny hoe: tsy misy vaovao: vaovao tsara izany. Mby amin’ny fitenenana malagasy hoe: ny amisavisana ny ratsy, hiavian’ny soa. Saika eritreretina mialoha sy mibahan-toerana hatrany ny zava-dratsy na vaovao ratsy. Hany ka rehefa tsy misy ny vaovao, naman’ny vaovao tsara izany. Amin’izao toe-draharaham-pirenena izao: tsara izay tsy fisian’ny vaovao izay? Fanamby ny fanovana. Aorian’ny […]
Andro iraisam-pirenena ho an’ny…. Andro eran-tany hiadiana amin’ny… Andro maneran-tany ho an’ny… Voatanisa eo avokoa rehefa tokony hankalazaina na homarihina araka ny hetahetan’ireo firenena lehibe. Manara-poana, izay no anjaran’ny tany « madinika ». Kanefa, saika ny fahitana ny tranga misy any amin’ireny firenena osa ireny no niteraka ny ankamaroan’ny « Andro iraisam-pirenena… » na « Andro eran-tany… ». Tsy antenaina hitondra […]
Miditra amin’ny herinandro masina isika ankehitriny. Herinandro mialoha ny hankalazaina ny andron’ny Paska, izay niakaran’ny Tompo any an-danitra. Efa somebiseby ireo mpino hamonjy fiangonana isan-kariva rehefa mirava avy miasa na avy mianatra iny hangata-pitahiana sy hangata-pamelana amin’ireo ratsy na/sy ota vita hatrizay. Androm-piravoravoana ho an’ny mpino ny andron’ny Paska. Maro ihany koa anefa ireo tsy […]
Nanomboka, omaly, tamin’ny sampandrofia na sampankazo ny herinandro masina: niakaran’i Kristy tao Jerosalema, nisehoany amin’ny maha Mpanjaka azy. Mialoha ny lalan’ny hazofijaliana io ho amin’ny tena famonjena: fanafahana ny zanak’olombelona izay mino Azy ho Tompo sy Mpamonjy amin’ny fahotana. Mitondra inona amin’ny ankehitriny izay? Finoana io, fanantenana, fitiavana. Niseho amin’ny maha Mpanjaka azy i Kristy, […]
To teny amin’ny vahoaka ve ny mpitondra ankehitriny? Mahatanteraka izay ampanantenainy sady eken’ny rehetra izay lazaina fa marina, mety, tsara, mahasoa, ho tanteraka… Kibo mitsara tena ny tsirairay, ary eo ny vahoaka mitsara. Mby aiza, ohatra, ny hoe fanjakana tan-dalàna, tsara tantana, ady amin’ny kolikoly… ? Izay miseho sy atao rehetra, mahabe adihevitra na saika […]
Hatramin’izao, samy mbola manao fanamarihana, miantso, mitaky mihitsy aza, ny tokony hampiharana ny atao hoe «fitondrana tsara tantana» eto amin’ny firenena ireo mpamatsy vola vahiny. Ireo tompony na mpampindram-bola hanaovana ny fampandrosoana izany. Tato ho ato, toa ohatran’ny nisesisesy izany. Efa niteny, ohatra, ny amerikanina, ny Vondrona eoropeanina. Efa nanamarika koa ny Firenena mikambana, ny […]
« Iri-mahory, ohatra ny zaza maditra ». Entina hilazana zavatra notadiavina mafy ho azo, nefa nony azo mampitondra fahoriana ity ohabolana ity. Tsy dia ny zaza loatra anefa no tiana asian-dresaka eto, fa ny momba ny toetr’andro. Any amin’ny faritra atsimo sy atsimo atsinanan’ny Nosy any izao, nanomboka omaly ary mety haharitra telo andro, miloko mena, izany […]
Mangingin-dratsy ny resaka politika, tato ho ato. Ny mpitondra, toa tsy be resaka sy mikombom-bava amin’izay rehetra miseho. Mandry ivohon’ny vato fa miverina ny fitoniana politika ? « Ny rano milamina, manafim-boay », hoy ny fitenenana malagasy izay. Sao tokoa ka mandrimandry manana aretina eo ! Maro tokoa ireo raharaha eto amin’ny firenena ilàna ny raiamandreny hiteny sy hitondra […]
Sarotra, hono, ny manantena tsy misy; fa ny mamoy, mora foana. Inona, rey olona, no mbola antenain’ny vahoaka amin’izao toe-draharaham-pirenena izao? Samy manana ny fijeriny ny tsirairay, arakaraka ny toerana misy azy amin’izay kendreny, na tadiaviny, na iadiany, na arovany, na mahamaika azy, na zava-dehibe aminy… Inona izao ny tsy misy ka mbola hoe sarotra […]
Ny mpitondra no mitondra, ny vahoaka: avy amin’ny vahoaka ny fahefam-pitondrana, ampindraminy araka ny fe-potoana voafaritry ny lalàna. Araka izay nifanarahana tamin’ny fifidianana io: hanatanteraka ny fanamby sy ny fampanantenana tamin’ny fampielezan-kevitra nahavoafidy azy ny mpitondra. Tokony hiantehitra amin’izay fahefana avy amin’ny vahoaka izay ny mpitondra. Na amin’ny fitantanan-draharaham-panjakana ankehitriny io, na ny mbola ho […]
Taom-baovao malagasy omaly, araka ny fanisan’andro nataon’ny andaniny mankalaza izany. Tsy izy io fa ny volana jolay izao vao Taom-baovao malagasy, araka ny famaritan’ny ankilany azy. Mifanipaka ny hevitra eo amin’ny fanondroana ny daty fankalazana ny taom-baovao malagasy na samy Malagasy aza no mamaritra azy. Tsy mahagaga raha ampahan’olona no mamonjy ny fety aman-danonana karakaraina […]
« Mahantra eo ambonin’ny harembe ny Malagasy… ». Tato ho ato, malaza io fehezanteny io na koa hoe nampalaza ity Nosy ity hatrany ivelany any mihitsy. Tsy mety mihidy mantsy ny « robinet » ivoahan’ny andramena sy ny harem-pirenena isan-karazany, tsy voatanisa, mankany ivelany. « Ampiharo ny lalàna », hoy ny mpitondra amin’ny kabary, manoloana ity tranga manaratsy endrika azy ireo […]
Efa mahazatra ny mahita olona malotoloto mivalandotra amoron-dalana. Tsy fantatra na reraka, na noana, na mamo, na marary, na maty. Zara raha mijery ny mpandalo? Tahaka ny efa mahazatra ny tsy firaharahan’ny tomponandraikitra, isan-tsehatra na isan’ambaratonga, olona hoe tsy hita popoka na matimaty foana, raha tsy hoe teratany vahiny, na mahabe resaka amin’ny haino aman-jery. […]
8 marsa, Andro iraisam-pirenena ho an’ny vehivavy na ho an’ny zon’ny vehivavy. Nanambara voalohany ny 8 marsa ho andron’ny vehivavy ny olom-panjakana rosianina, Lénine. Ho fanomezam-boninahitra ny vehivavy noho ny hetsika voalohany tao Pétrograd, Rosia, ny 8 marsa 1917. Taty afara, vao nanaraka ny kaontinanta eoropeanina sy amerikanina. 60 taona aty aoriana, ny taona 1977, […]
Nahazo lesona tamin’ny filoham-pirenena ny mpanao gazety, ny faran’ny herinandro lasa teo, ny amin’izay voalaza momba ireo raharaha nafampana teto amin’ny firenena, tato ho ato. Anisan’izany, sady nitana ny sain’ny maro, ny « Raharahan’Anjozorobe ». Fa teo koa anefa ny momba ny fampiharana ilay hetra Advance Cargo Declaration (ACD), izay nampifanolana ny mpandraharaha vaventy tamin’ny fitondrana. Ny […]