Nanamarika ny taom-baovaony ry zareo Sinoa. Tsy tao Sina ihany fa naneran-tany mihitsy, raha mbola toerana nahitana Sinoa, nahitana totorebika avokoa. 9 amin’ny Sinoa 10 latsaky ny 25 taona, mahay momba ny tontolon’ny kung-fu avokoa. Izay toerana malalaka rehetra ao amin’ny tanàna iray any Sina, saika natokana hanaovana qi Gong avokoa. Tafiditra anisan’ny taranja ampianarina […]
Haintany sy kere any atsimo, tondra-drano any avaratra… Inona koa? Tsy fandriampahalemana: tsy an-tanàn-dehibe, tsy ambanivohitra. Eo koa ny tsy fisian’ny asa, ny saritaka lava eto an-tampon-tanàn’ny Renivohitr’i Madagasikara amin’ny fandaminana sy fanadiovana: fanalana ireo mpivarotra amoron-dalana, fivangongoan’ny fako… Manampy trotraka ny ady tany etsy sy eroa. Inona no itanisana izany? Tsy misy zava-baovao. Ny […]
5 febroary omaly, 7 febroary rahampitso. Tantara avokoa izany, raha itodihana ny omaly ary banjinina ny rahampitso. Faha-41 taon’ny nandraisan’ny kolonely Ratsimandrava fahefana tamin’ny jeneraly Ramanantsoa, ny 5 febroray 1975, omaly; ary fahafito taon’ny nisian’ny fitifirana mpanao fihetsiketsehana teo anoloan’ny lapam-panjakana Ambohitsorohitra, ny 7 febroary 2009, rahampitso. Tena misy ve izay hoe fitodihana ny lasa […]
« Tsy hiamboho adidy aho, mon général.» Tenin’ny kolonely Ratsimandrava Richard izany tamin’ny nanendren’ny filoham-panjakana sady lehiben’ny governemanta, Ramanantsoa Gabriel, azy hitondra ny tany sy ny fanjakana. 41 taona katroka anio 5 febroary io fifanolorana fahefana teo amin’ny roa tonta io. Tenim-pahendrena izany, ary feno fahatokisana sy fahavononana eo amin’ny andraikitra natolotra. Nampiavaka ity kolonely sady […]
Asa, inona ihany ny mbola andrasan’ny fitondrana tsy hanamboatra ny governemanta na hanolo ireo minisitra tsy mahavita azy amin’izao fotoana izao. Teo aloha teo, nandeha be ny resaka amin’ny hoe tsy maintsy hirosoana ny fanamboarana ny governemanta. Efa tafajoro rahateo koa io ny Antenimierandoholona. Io mantsy ny hoe nandrasana. Izao ka hoe mbola mpisolo toerana […]
Isan’ny volana manahirana ny janoary. Toa lasa lava noho ny hafa izy io noho ny fandaniana natao nandritra ny fetin’ny faran’ny taona. Matetika koa, ratsy ny andro ka mahatonga ny fiakaran’ny rano, manaraka koa ny vidin-javatra. Tamin’ny taon-dasa, ohatra, sarotra ny nahita saribao ary nirehitra mihitsy ny vidiny. Soa fa tsy niverina ny orambe tsy […]
Loza iray, loza roa, loza tsy mety voafehy fa mamely isan-taona. « Tora-bato avy any an-danitra io », hoy ireo tsy te hisaina lavitra. Ekena fa loza voajanahary tokoa ity mamely mafy ny mponina any avaratry ny Nosy ity. Tsy ny any avaratra ihany fa hatrany atsimo koa, saingy ny fisehony no tsy mitovy. Ny voalohany tondradrano, ny […]
Ny hamisavisana ny ratsy, hiavian’ny soa. Mahazatra izay, mampahazo vahana ny fanahiana aza. Raha ny toe-draharaham-pirenena sy ny fiainam-bahoaka ankehitriny, maso miara-mahita: be lavitra noho ny tsara ny ratsy, tsy hita hotanisaina? Ny fandio iray siny, hono, tsy mahaleo ny fandoto iray tandroka. Vao mainka izay fandio iray tandroka hahaleo ny fandoto iray siny, raha […]
Alahelon’ny vahoaka eto Antananarivo Renivohitra, am-bodivilany feno arina sady Renivohitr’i Madagasikara, ny fako sy loto. Ekena, na eo aza ny hoe fanadiovana sy fandaminana ny moron-dalana mbamin’ny fifamoivoizana. Mbola izay talaky maso ihany no ihetsehana. Hafa ny any anaty tanàna: loto tsy loto, fako tsy fako, fofon-dratsy tsy fofon-dratsy… Tsy vitan’izany, tsy rivotra iainana ihany […]
Vaovao lehibe, tany Frantsa afakomaly, ny fametraham-pialan’ny minisitry ny Fitsarana, Christiane Taubira. Toy ny vara-datsaka, teo amin’ny ankamaroan’ny mpanara-baovao, izao fanapahan-keviny izao, noho ity ramatoa ity manana ny lazany sy ny toerany (anisan’ny andrarezin’ny hery ankavia, tao amin’ny antoko sosialista), tsy tao anatin’ny governemantan’ny praiminisitra Manuel Valls sy ny fitondran’i François Hollande ihany fa eo […]
Mety hoe fanaitairana ny fitondrana no nitondran’ny masoivoho amerikanina ny kabariny, saingy rehefa dinihina tsara, fibedesana indray izany. Bedy satria miraviravy tanana amin’ny resaka kolikoly. Bedy satria mitazam-potsiny ny mpanondrana andramena. Izay aloha no tena nisongadina, saingy tsy izay ihany no efa nibedesan’ireo firenena matanjaka ny mpitondra malagasy. Fa nahoana moa izy ireo no mibedy? […]
Asa na mitady ho tapitra, na iniana taperina ny « série » kidnapping momba an’i Toamasina fa hita ho mifanilikilika, manafinafina tsy sahy milaza ny marina ireo tompon’andraikitra samihafa mandray an-tanana ity raharaha ity. Samy manana ny filazany rehetra rehefa mamory ny mpanao gazety, ary ferana ihany ny zavatra tokony holazaina. Nanao ny azy ny mpitsara, ny […]
Ny itsitokotokoan’ny loha, ny hevitra tsy mitovy! Samy manana ny fandraisany ny zava-miseho eto amin’ny firenena, ankehitriny, ny rehetra. Naharay fitarainana maro mikasika ny fifidianana loholona farany teo, ohatra, ny HCC, saingy nopasopasohina ny fanazavana ka navoaka ofisialy ihany ny voka-pifidianana. Tsy nisy niova ireo lany tamin’ny vokatra vonjimaika. Novonjivonjena maimaika mba hialana amin’ny adihevitra […]
Isa, roa… Roa taona katroka izao ny fitondrana. Mby aiza? Tsy nitsahatra niady sy nitady fahamarinan-toerana sy fitoniana politika ny fitondram-panjakana. Izay no hoe antoka amin’ny fanarenam-pirenena sy fampandrosoana. Tsy afa-manoatra amin’izay fanarenam-pirenena sy fampandrosoana izay, fa hoe tsy misy ny fahamarinan-toerana sy fitoniana hahazoana miasa? Na sanatria ny tsy fiasana no fototra sy fositra […]
Andrasana ny marina momba ny raharaha fakana an-keriny sy fanaovana takalon’aina ireo ankizy roa, efa maty ny iray, tany Toamasina. Naiditra am-ponja vonjimaika ilay mpitsara hoe anisan’ny voarohirohy amin’izany. Tena azo antoka tanteraka fa hamita hatramin’ny farany izao raharaha izao ny mpitondra na ny fahefana mpanatanteraka? Na misy aza ny fitsabahana toy ny fampiakarana aty […]
Tsy niomana? Saro-pantarina ny hamantarana ny avoaky ny ampitso. Misy koa anefa ny fiteny hoe “mila mahay miomana rehefa mitantana”. Mety hisy ny hiteny hoe “tsy mora ny mitantana”, mainka fa hoe raharaham-pirenena, fa aoka tsy hohadinoina fa andraikitra nekena izany. Amin’ny zava-drehetra, tsy maintsy misy ny mamy sy ny mangidy, ny soa sy ny […]
Eo amin’ny fanatanjahantena. Tsy mazava ary mbola manjavozavo amin’ny besinimaro ny fomba fitantanana sy ny politikam-pampandrosoana eo amin’ny fanatanjahantena malagasy amin’ny ankapobeny. Tsy hita soritra mihitsy aloha, hatreto, izany fampandrosoana izany. Tsy hay intsony koa na mahafehy ny asany amin’ny maha mpitantana sy mpiahy ary mpifehy izany fanatanjahantena eto Madagasikara izany ireo olona napetraka eo […]
Manan-karena, hono, i Madagasikara. Reharehan’ny mpitondra ny miventy izany fa toy ny eso, kosa, ho an’ny vahoaka malagasy, izay tompon’ity Nosy ity. Mipoapoaka ao an-tsofiny fotsiny ny vola amina miliara, hetra sy ampaham-bolam-panjakana avy amin’ny fitrandrahana ireo harena ireo fa tsy mihatra mivantana sy mivaingana amin’ny fiainany. Mateti-pitranga koa, lasan’ny vahiny, tsy misy fanazavana na […]
Ny loza tsy mampandre raha ho avy ! Saingy raha ny eto Madagasikara, tsy dika fa mamely isan-taona ny oram-pahavaratra, loza voajanahary isan-karazany toy ny rivodoza miteraka tondra-drano. Tsy manampoka intsony ny loza fa efa mandindona mandavantaona. Ny mahavariana anefa, efa antomotra ny fotoam-pahavaratra, mba tsy hilazana hoe efa miantefa, vao mikoropaka mitady izay vahaolana hiatrehana […]
Manahy ny tompon’andraikitry ny Jirama any Fianarantsoa fa hai-trano niniana natao no nahamay ireo birao anankiroa any an-toerana, ny herinandro lasa teo. Voalaza fa efa mandeha izao ny fanadihadiana mikasika izany ka ho hita eo ny fizotrany. Fa raha dinihina ny zava-misy amin’ny ankapobeny, tsy mahagaga mihitsy raha hitombina ny ahiahin’izy ireo. Mandraka ity mantsy […]
Ahoana ihany izy ity? Na ny fiainam-pirenena io, na fiainam-bahoaka. Tsy hita be ihany! Ny tompony, mangataka atiny. Tsy iza fa ny vahoaka: « Ny mpitondra no mitondra, ny vahoaka », hoy i Ombalahibemaso izay. Avy amin’ny vahoaka ny fahefana izay ampindraminy ny mpitondra. Na efa namidin’ny tompony aza ny omby na ondry, mendrika homena azy ny […]
Mahomby amin’ny asany, araka izay andrasana sy takin’ny vahoaka aminy, ve izao fitondrana izao? Eo ny tsirairay hitsara, raha miova ho amin’ny fahatsarana sy fahamorana kokoa noho ny teo aloha ny fiainana andavanandro. Ny mahavariana sy mahavalalanina, mihamaro sy mivandravandra ny fisian’ny mpisolelaka na mila ranondranony tato ho ato. Fitondrana mahomby sy mahavita zavatra izany […]
Ny rano aloha dia misy, ary mbola ho lavitra izay ho farany… Miakatra manaraka ny ranon’i Sisaony sy Ikopa ny vidin-javatra rehetra eny an-tsena. Ny rehetra mihitsy! Ny hena, taloha aza tsy taka-bidy, mainka ny amin’izao fotoana izao. Ny vary, efa mahazatra ny fisondro-bidiny rehefa fahavaratra. Na ny anana filaofan’ny sahirana aza, simban’ny orana sy […]
Miditra amin’ny herinandro fahatelo amin’ny volana voalohan’ny taona 2016 sahady isika. Mihazakazaka ny fandehan’ny andro, tsy hitahita akory, efa hisasaka sahady izy ity. Tao anatin’izany firimorimon’ny fiainana izany, resin-tory ity vahiny iray ka nanonofy. Hafahafa ilay izy, satria nanonofy nahita firenena kely iray mitokana, voahodidin’ny ranomasina. Tsara tarehy ny tanàna, ary miaina am-pilaminana ny mponina […]
Tsy vazivazy io fa tena marina ! Intelo manamarika ny taom-baovao ny Malagasy. Ny iray, ilay 1 janoary itambarana amin’ireo manaraka ny kalandrie gregoriana. Na io anarany io fotsiny aza efa ampy hanekena fa tsy an’ny Malagasy ny 1 janoary. Ny faharoa sy fahatelo, ireo « hono » no tena an’ny Malagasy. Tsy mariky ny filazana zavatra tsy […]